Kırılacak olan malzemeler kullanım alanlarına göre primer, sekonder ve tersiyer olmak üzere üç başlığa ayrılmaktadır. Bu isimler literatürde birincil, ikincil ve üçüncül olarak da yer alabilmektedir. Üçüncül anlamına gelen tersiyer, birincil kırıcı ve ikincil kırıcı işlemlerinden sonra devreye giren kırıcıdır.
Genel olarak kum makinesi olarak da bilinen tersiyer kırıcılar, ince bir işçilik ile irili ufaklı tüm taşları un ufak etmeye yarayan bir makinedir. Kalker, kireç taşı, bazalt, ocak malzemeleri, dere malzemeleri ve madenler gibi malzemeleri inceltip ufaltmaya yarayan tersiyer kırıcının amacı, malzemenin boyutunu küçültmektir. Alternatif bir opsiyonu bulunmayan tersiyer makinelerinin ince üretim olarak adlandırılan işlemlerde kullanılması, makinenin adının kum makinesi olarak anılmasını sağlamıştır.
Kırıcı, fonksiyonlarına göre dik milli kırıcı ve yatay rotorlu darbeli kırıcı olmak üzere ikiye ayrılır. Di- Çelik Makina’da üç farklı tersiyer kırıcı modeli bulunmakla birlikte bu makinelerin motor gücü 160 kW, 200 kW, 250-315 kW olarak tasarlanmıştır. Di- Çelik Makina bu konuda uzman ve tecrübeli ekip arkadaşlarıyla birlikte kullanıcılara hizmet vermeyi sürdürmektedir.
Yüksek darbe gücü ile çalışma prensibine sahip olan tersiyer kırıcı makineler elek üstünde bulunan malzemenin kırıcı paletlerin yardımı ile sabit paletlere çarpmasına imkân tanır. Yüksek hızla dönen rotorlar sayesinde gerçekleşen bu işlem sonucunda küp şeklinde ve ince bir yapıda malzeme üretilmiş olur. İnce ve küp şeklinde bulunan bu malzemeler, kırıcı paletlerin yardımıyla elekten geçemedikleri için makineden çıkartılırlar.
Yüksek mühendislik becerisi ile çalışan bu araçların uzun ömürlü olmasının yanı sıra işletmeler için düşük maliyetlerle imal edilmektedir. Tersiyer kırıcı makineler, her iki tarafa dönebilen rotor ve çevrilebilmeleri sebebiyle çift yönlü olarak kullanıcıların hizmetine sunulmaktadır. Oldukça kullanışlı bir yapı olarak inşaat sektöründe ve şantiye alanlarında tercih edilmektedirler. Kum irilik dağılımına uygun gradasyon ürününü oluşturan tersiyer kırıcı makineler, asfalt tesisleri ve beton santrallerinin ihtiyacını karşılamak amacıyla bu işlemi gerçekleştirirler.
Tersiyer kırıcısının kapaklarının kolayca açılabilmesi, bakımının rahatlıkla yapılabilmesi ile doğru orantılı bir niteliktedir. Kum sağlama derecesi yüksek olan bu makinelerde yapılan işlemler, çarpma takozları ve yüksek hızda dönen rotorlar sayesinde kolaylıkla gerçekleştirilme imkânı bulmaktadır.
Tersiyer Kırıcılarda Di-Çelik Makina Güvencesi
Di- Çelik Makina’da üç çeşit tersiyer kırıcı bulunmaktadır. Bunlar; Di- Çelik-TK-65, TK-100 ve TK-130 modelleridir. Üç modelde de rotor çapı 1100 mm olarak tasarlanmıştır. Besleme ölçüsü Di- Çelik -TK-65 modelinde 100 mm iken diğer iki modelde bu ölçü 150 mm olarak kullanıcıların hizmetine sunulmaktadır.
Di- Çelik -TK-65 modelinin rotor genişliği 650 mm, TK-100 modelinin 1000 mm ve TK-130 modelinin ise 1300 mm olarak tasarlanmıştır. 60 ile 80 ton/saat aralığında kapasiteye sahip olan Di- Çelik -TK-65 model tersiyer kırıcısının motor gücü 160 kW’dir. Ağırlığı, 9000 kg şeklinde olan bu model tersiyer kırıcılar istenilen ebatlarda malzemeler üretebilmektedir.
Di- Çelik -TK-100 modelinin kapasitesi 80 ile 130 ton/saat aralığındadır. 200 kW motor gücüne sahip olan bu modelin ağırlığı, 11500 kg olarak tasarlanmıştır. Di- Çelik TK-130 modeli ise 250 kW ile 315 kW arasında bir motor gücü ile çalışmasını sürdürmektedir. 13000 kg ağırlığı bulunan bu modelin kapasitesi 130 ton ile 160 ton/ saat arasında değişiklik göstermektedir.
Di- Çelik Makina Tersiyer Kırıcı Çeşitleri
Di-Çelik Makine tesislerinde tersiyer kırıcı olarak dik milli darbeli kırıcılar bulunmaktadır. Beş çeşidi bulunan dik milli kırıcılar, aşındırıcı malzeme kırımında kullanılmak üzere tasarlanmıştır. Üçüncül kırıcı olarak tesislerde yer alan bu turbo kırıcılardan üretilen malzemeler kübik ve ince yapıdadırlar. Kapalı tip rotorlar ile çalışmalarını gerçekleştiren turbo kırıcıların, rotor çevresinde çarpma zırhları yerine kaya hazneleri bulunmaktadır. Zırh çemberinin aksesuar olarak takılabildiği bu kırıcılarda yumuşak ve aşındırıcılığı düşük malzemelerin kırma işlemi gerçekleştirilebilmektedir.
Gradasyon rotor devri müşterilerin taleplerine göre ayarlanabilmektedir. Tersiyer kırıcılar yüksek hızda darbe etkisi prensibi ile çalışmalarını gerçekleştirmektedir. Makinenin besleme ağzından verilen ürünler, paletlerin yardımı ile astarlara iletilir. Bağlanılan pandüller kullanıcıların istek ve ihtiyaçlarına göre ayarlanabilmektedir. Makinede bulunan hidrolik pistonlar yardımı ile pandüller rotora kolay bir şekilde yaklaştırılabilir ya da uzaklaştırılabilir. Çift yönlü çalışabilme gücüne sahip olan bu makineler istenildiği zaman periyodik olarak tam tersi yöne çevrilebilmektedirler.
Model | TK-65 | TK-100 | TK-130 |
Rotor Çapı | 1100 (mm) | 1100 (mm) | 1100 (mm) |
Rotor Geni̇şli̇ği̇ | 650 (mm) | 1000 (mm) | 1300 (mm) |
Besleme Ölçüsü | 100 (mm) | 150 (mm) | 150 (mm) |
Kapasi̇te | 60-80 (ton) | 80-120 (ton) | 120-150 (ton) |
Motor Gücü | 160 (kW) | 200 (kW) | 250-315(kW) |
Ağırlık | 9000 (kg) | 11500 (kg) | 13000 (kg) |