Taş Kırma Eleme Sistemleri
İnşaat, yol, madencilik gibi sektörler için çok önemli olan hammaddelerin elde edilmesi için kaliteli kırma ve eleme sistemlerinin kullanılması gerekir. Bu sektörler için ham maddenin elde edilmesi için kullanılan taşların işlevsel hale gelmesini sağlayan kırma ve eleme tesislerinin alanında uzman ekipler tarafından projelendirilmesi, tasarlanması ve devreye alınması gerekmektedir. Kırma ve eleme tesislerinin kurulumunda pek çok mekanik özelliklere sahip malzemeler kullanılmaktadır. Bu sistemlerde kullanılacak malzemenin doğru seçimi çok önemli olup tesiste ileride sorun oluşmasının önüne geçecektir.
Kırma ve eleme tesisleri sabit ve mobil olmak üzere iki türde yapılmaktadır. Sabit Sistemler yüksek motor gücüne sahip olup çoğunlukla madencilik sektöründe tercih edilmektedir. Uzun yıllar çalışacak maden taş ocakları için standartlara göre yapılacak sabit kırma eleme sistemi taş ocaklarının uzun soluklu olmasına katkı sağlayacaktır. Mobil kırma eleme sistemleri ise çoğunlukla kireç taşı, kalker, mermer gibi madenlerin işlenmesinde kullanılır. Sistemin taşınabilir olması kısa sürede farklı lokasyonlarda kırma ve eleme işlerini yapmasını sağlamaktadır.
Kırma ve Eleme Sistemlerinde Motor Gücü ve Devrinin Önemi
Elektrikli motorların keşfedilmesi ile sanayinin birçok alanda gelişmesi hızlanmıştır. Elektrik Motorları birçok alanda standart olarak kullanılırken kırma ve eleme sistemleri için motor üreticileri tarafından özel kW gücünde ve devir sayısında üretilmektedir. Kırma işlemlerinde kullanılan motorlar yüksek güçlere sahip motorlar olup üç fazlı kompanze sistemlere de sahiptir. Sabit bir güç faktörünün oluşturduğu manyetik alanla devreye giren motorların devir sayıları kullanıldıkları işlemlere göre değişkenlik göstermektedir. Motor üretim tesislerinde gerekli testlerden geçen motorlar kırma ve eleme sistemlerinde kullanılmaktadır.
Kırma ve eleme sistemlerinin üretilmesinde seçilen motor gücü ve devri çok önemlidir. Sistemin bel kemiğini oluşturan mekanik yapı AC asenkron motorlardır. Kırma eleme işleminin yapıldığı duruma göre motor özellikleri seçilir. Bu seçimlerin mühendisler tarafından yapılması gerekir. Motor güçleri kil taşı, mermer granit gibi işlemlerde düşük güçte seçilirken, madencilik, taşçılık sektörlerinde motor güçleri maksimum seçilmektedir. Kırma ve eleme işlemleri için üretilen motorlar özel oldukları için sadece bu sektörde kullanmak gerekir. Eleme işlemlerinde kullanılan vibro motorlar ise kırma işleminde kullanılan motorlardan farklıdır. Vibro motorlar ürettikleri çift yönlü titreşimler ile eleme işlemini yapan motorlardır.
Di-Çelik Makina Yeni Nesil Mobil Kırma ve Eleme Sistem Modelleri
Kırma ve eleme işlemleri bulunduğu sektöre göre değişiklik gösterebilir. Farklı türdeki kırma eleme işlemleri için farklı özelliklerde sistemlere ihtiyaç vardır. Kırma ve eleme sistemlerinin kurulumu yüksek bir mühendislik işlemi gerektirir ve üretilecek sistem için farklı disiplinlere sahip mühendislik dalları bir araya gelmektedir. Di-Çelik Makina müşterilerine mobil kırma eleme sistemlerinde Star serisi ile yüksek teknolojili tesisler yapmaktadır. Star serisinde bulunan 6 farklı modelin yanında kullanım kanına göre farklı özelliklere sahip sistemlerde kurmaktadır.
Mobil kırma ve eleme STAR serisinin modellere göre özellikleri şu şekildedir.
- STAR-70: Star serisinin ilk modeli olan STAR-70 38.000 kilogram ağırlığı ile taşıması kolay bir sistemdir. Bu medelin motor gücü 175 kW olup saatte 70 ile 90 ton arasında kırma eleme işlemi yapmaktadır.
- STAR-90: Bu modelin toplam ağırlığı 45.000 kilogram ve besleme boyutu 450 mm’dir. Sistemin sahip olduğu motor gücü 210 kW’dır. Sistem saatte 90 ile 120 ton arasında kırma ve eleme işlemi yapmaktadır.
- STAR 100: Bu modelin sahip olduğu ağırlık 53.000 kilogram ve motor gücü 270 kW’dır. Saatte 130 ile 160 ton kırma ve eleme işlemi yapabilmektedir.
- STAR 120: Bu modelin sahip olduğu beslenme boyutu 700 mm ve ağırlığı 62.000 kilogramdır. Motor gücü 325 kW olup saatteki kapasitesi 170/250 ton/saat’tir.
- STAR 150: Bu model güçlü bir kırıcı sistemidir. Motor gücü 416 kW ve kapasitesi 250/350 ton/saattir.
- STAR 180: Bu model üretilen en güçlü ve ağır mobil kırma eleme sistemi olup 475 kW gücünde, 77.000 kilogram ağırlığa sahiptir. Kapasitesi 350/450 ton/saattir.
STAR serisinin sahip olduğu avantajlar sayesinde yüksek miktarda kırma eleme işlemini hızlıca yapmak mümkündür. Serinin bütün aksamları tek bir şase üzerinde toplanmıştır. Buda sistemin bir tır ile taşınmasını olanaklı hale getirmektedir. Bu sistemler kapalı devre olarak çalıştığı için bir tane operatör tarafından kullanılması yeterlidir. Sistemlerin hidrolik üniteye sahip olması kolay sabitleme ile birlikte bakım işlemlerinide kolaylaştırmaktadır.
Kırma ve Eleme Sistemlerinin Teknik Özellikleri
Kırma ve eleme sistemlerinin yapılması için bazı bilgiler gereklidir. Yapılacak iş, kullanılacak malzeme, sistemin monte edileceği yer gibi bilgiler yapılacak sistemin özelliklerinin ortaya çıkmasını sağlamaktadır. Kırma ve eleme sistemlerinin yapı taşını oluşturan temelde üç malzeme bulunmaktadır. Bunlar; yüksek güçlere sahip motorlar, konveyör bantlar, redüktörlerdir. Tasarımı yapılan sistemde dikkat edilen bir diğer husus ise kırılacak malzemenin sisteme nasıl aktarılacağıdır. Bu aktarımın kepçele ya da kamyon ile yapılması durumunda sistemin tasarımı farklılaşacaktır.
Sistemlerin sahip olduğu teknik özelliklerin yeterliliğini makina ve elektrik mühendisleri belirlemektedir. Sistemde kullanılacak redüktör gücünü ve devrini makina mühendisleri belirlerken elektrik motorları ile ilgili olan belirlemeleri elektrik mühendisleri yapmaktadır. Sistemde konveyör bantların hızını belirlemek için kullanılan motorların devir sayısını düşürmeye yarayan redüktörler kırma işlemlerinde de kullanılmaktadır.
Kırma ve Eleme Tesislerinde Üretim Aşamaları
Kırma ve eleme tesisleri genellikle işlenecek madenin ya da taşların çıkarıldığı yerlere yakın olan lokasyonlarda kurulur. İnşaat, yol gibi sektörlere ham madde üreten firmaların kullandığı kırma ve eleme sistemlerine ilk önce kırılacak malzeme taşınır ve kırma işlemi gerçekleşir. Kırılacak malzemenin istenilen boyutuna uygun olan sistem kullanılır. Malzemenin sertliğine ve boyutuna göre yapılan kırma sisteminden sonra istenilen malzemeyi elde etmek için elek sistemi kullanılır. Titreşimli Vibro motorlar ile ham madde elde edildikten sonra kullanılacak yere gönderilir.
Kırıcı çeşitleri olarak; çeneli kırıcı, dik milli kırıcı, tersiyer kırıcı, sekonder darbeli kırıcı, primer darbeli kırıcı gibi kırıcıların en iyi kırma işlemlerini yapması ve en iyi eleme sistemlerinin meydana gelmesi için mühendislik hesabı şarttır. Bu nedenle bu sistemleri kuracak kişilerin gerekli eğitime ve bilgiye sahip olması gerekir.